Case: Amerikanska Gymnasiet

Przestrzenie edukacyjne dla odważnych uczniów

Środowisko fizyczne ma kluczowy wpływ na realizację wizji szkoły i pełnego potencjału uczniów. Tak przynajmniej twierdzi Peter Heddelin, dyrektor generalny i jeden z założycieli Amerikanska Gymnasiet. Inspirację do stworzenia przestrzeni do nauki czerpał z długiej i bliskiej współpracy z Kinnarps, a jej głównym tematem było przygotowanie uczniów do życia po ukończeniu szkoły. 

Peter Heddelin ma bogate doświadczenie w pracy w publicznych, jak i prywatnych szkołach. W 2015 roku, gdy powstała Amerikanska Gymnasiet, wraz z innymi pomysłodawcami miał jasną wizję tego, co chcą stworzyć – spokojne środowisko szkolne sprzyjające kształtowaniu kreatywnych i odważnych uczniów, który poradzą sobie na współczesnym globalnym rynku pracy.

„Staramy się zaczerpnąć ze szwedzkiego systemu edukacji to, co najlepsze i połączyć to z pozytywnymi elementami amerykańskiego systemu kształcenia, takimi jak budowanie wiary w siebie, zachęcanie do wyznaczania ambitnych celów i wykraczanie poza strefę komfortu. Aby móc osiągnąć sukces, mieliśmy bardzo wygórowane wymagania wobec naszego środowiska nauczania” – przyznał.

Jedną z kwestii, do których szkoła przywiązuje dużą wagę, jest znaczenie wystąpień publicznych i retoryki, przemawiania do innych i ćwiczenia przekazywania wiedzy lub pomysłów rówieśnikom. Kolejną jest wyznaczenie jasnych i praktycznych zasad dotyczących czasu, zachowania i oczekiwań. Zgodnie z założeniami szkoły do zapewnienia spokojnego i bezpiecznego środowiska nauki potrzebne są „ramar och kramar” (dosł.: „ramy i przytulanie”, czyli odpowiednik naszego: „kochać i wymagać” - przyp. tł.). 

„To podejście musi być poparte odpowiednim środowiskiem fizycznym; na przykład my często wykorzystujemy miękkie meble, tkaniny i zielone rośliny, aby stymulować koncentrację. Według naszych badań 98 procent uczniów naszych pięciu szkół średnich czuje spokój w szkole” – powiedział Peter Heddelin. 

Inne podstawowe założenie mówi o tym, że przestrzeń do nauki powinna być zróżnicowana i dopasowana do różnych działań i potrzeb. W ciągu dnia pojawia się wiele różnych scenariuszy związanych z nauką, a fizyczne środowisku musi umożliwiać nauczanie, zdobywanie wiedzy, koncentrację i zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa w każdym z nich. Firma Kinnarps była inspiracją dla podziału na strefy zastosowanego w Amerikanska Gymnasiet.

„Zetknąłem się z tymi pomysłami bardzo dawno, może nawet ponad dziesięć lat temu, podczas wykładu zorganizowanego przez Kinnarps. Utkwiły mi w głowie i od wielu lat były przedmiotem moich rozmów z Kinnarps. W skrócie chodzi o przystosowanie środowiska do różnych potrzeb związanych z nauczaniem, bo to zawsze przynosi najlepsze rezultaty” – powiedział Peter Heddelin.

W Amerikanska Gymnasiet zaowocowało to ideą podziału szkoły na cztery różne przestrzenie do nauki – tradycyjne sale lekcyjne, sale do aktywnej nauki, baza i biuro. W tradycyjnych salach lekcyjnych nauczyciele wykorzystują klasyczne  metody nauczania, ale pomieszczenia są też wyposażone w ekrany i kamery, tak aby nawet uczniowie przebywający w domu mogli uczestniczyć w lekcjach. W salach do aktywnej nauki uczniowie są podzieleni na grupy, a nauczyciel znajduje się pośrodku. Meble są dobrane pod kątem wspólnego rozwiązywania problemów oraz prowadzenia debat i prezentacji. 

„Baza to wspólne pomieszczenie dla uczniów i nauczycieli, ta przestrzeń jest chyba w największym stopniu zainspirowana przez Kinnarps. To tutaj uczniowie pracują przed lekcjami, w trakcie dnia i po lekcjach. Ponieważ w pomieszczeniu przebywają nauczyciele, to miejsce w naturalny sposób sprzyja współpracy i zadawaniu pytań” – opowiada Peter Heddelin. 

Ostatnim miejscem jest „biuro” czyli sala konferencyjna mająca przypominać pomieszczenia, z którymi uczniowie zetkną się w przyszłym życiu zawodowym. Można je rezerwować na potrzeby lekcji opartych na pracy w grupach albo wykorzystywać po lekcjach do realizacji i planowania kreatywnych projektów.

„Chcemy, aby nasi uczniowie mieli możliwość zdobywania umiejętności i wiedzy, która przyda im się w przyszłości na globalnym rynku pracy, niezależnie od tego, czy postanowią pracować w Szwecji, czy zagranicą” – przyznał Peter Heddelin. 

Szczególne wyzwanie związane z umeblowaniem szkoły Amerikanska Gymnasiet stanowił fakt, że jest ona podzielona na pięć różnych placówek. Każda z nich musiała odzwierciedlać tę samą kulturę i aranżację wnętrz. Aby całość była spójna, a proces przebiegał płynnie, szkoła współpracowała z jednym przedstawicielem Kinnarps, który był odpowiedzialny za wszystkie placówki. 

„To dla mnie ważne, ściśle ze sobą współpracujemy i z biegiem lat dobrze się poznaliśmy, dzięki czemu łatwo nam jest omawiać pomysły i propozycje. Wiem, co chcemy osiągnąć i na czym polega nasza wizja, ale potrzebujemy pomocy specjalistów w zakresie aranżacji wnętrz, aby nasze cele mogły zostać zrealizowane” – powiedział Peter Heddelin. 

Anders Larsson, specjalista Kinnarps ds. przestrzeni do nauki, pamięta swoje pierwsze spotkanie z Peterem Heddelinem na kilka lat przed powstaniem Amerikanska Gymnasiet. Towarzyszył szkole w tej podróży.

„Codzienna działalność szkoły jest zgodna z jej wartościami, dlatego cieszę się, że możemy tworzyć coś wspólnie. Kilkukrotnie odwiedziłem placówki szkoły i za każdym razem jestem pod wrażeniem tego, jak udało się zrealizować jej wizję. Wspólnie stworzyliśmy rozwiązania i przestrzenie, które wspomagają nauczanie i przyswajanie wiedzy w zrównoważony sposób” – powiedział. 

Peter Heddelin nie waha się nazwać fizycznego środowiska jednym z najważniejszych narzędzi pedagogicznych szkoły. Uważa, że kluczem do sukcesu jest poważne potraktowanie analiz i dostępnych danych. 

„Konieczne jest określenie potrzeb, zastanowienie się nad własnymi oczekiwaniami wobec działalności, określenie wizji, a następnie zaproszenie do rozmowy zarówno pracowników, jak i projektantów wnętrz. Uważam, że aranżacje wnętrz mogą diametralnie różnić się od siebie w zależności od warunków, jakie mają zapewniać uczniom i pracownikom. Dzięki Kinnarps będziemy nadal mogli oferować najbardziej zróżnicowane i stymulujące środowisko do nauki”.