W jaki sposób dbać o ergonomię w szkole?
Dziś wiemy, że środowisko fizyczne w klasie ma ogromne znaczenie dla procesu uczenia się. Dobra postawa, oświetlenie, akustyka, wentylacja i elastyczne środowisko wspomagają różnorodność, poprawiają samopoczucie i ułatwiają utrzymanie wysokiego poziomu koncentracji. Ale faktem jest, że wielu uczniów - choć szkoła jest ich miejscem pracy - nie ma możliwości skorzystania z mebli dostosowanych do swojego wieku i wzrostu. Co więcej, różnice wysokości wśród uczniów w tej samej klasie mogą być znaczne, a ta sama sala bywa używana przez dzieci o różnym wzroście, pochodzące z różnych roczników. Dlatego ważne jest, aby pomieszczenia do nauki wyposażać w meble szkolne z możliwością regulacji.
Ankieta przeprowadzona przez Kinnarps w szwedzkich szkołach daje jasny obraz sytuacji.1
„40 procent uczniów nie czuje się komfortowo siedząc na swoich krzesłach, jednocześnie połowa dzieci uważa, że środowisko fizyczne jest ważne, a nawet kluczowe dla ich samopoczucia w szkole. Nauczyciele również są zgodni: dwie trzecie z nich uważa, że środowisko fizyczne ma wpływ na wyników uczniów.”
Możliwość dostosowania wysokości jest ważna
Właściwe ustwienie wysokości biurka i krzesła jest ważne dla prawidłowej pozycji siedzenia. Stałe lub regulowane biurka w połączeniu z odpowiednim krzesłem, najlepiej o regulowanej wysokości, odciążają ciało i zwiększają poziom koncentracji uczniów.
„Zawsze wzost ucznia ma decydujące znaczenie dla ergonomii, niezależnie od tego, czy dziecko siedzi, czy stoi podczas wykonywania zadań. Dlatego ważny jest nie tylko wybór mebli odpowiednio do ich grupy wiekowej, lecz także połączenie krzeseł o regulowanej wysokości z regulowanymi biurkami, aby uczniowie mogli łatwo dopasować wysokość blatu zarówno do pracy w pozycji siedzącej, jak i stojącej ”- wyjaśnia Anders Larsson, Next Education Manager w Kinnarps.
Promowanie pozycji stojącej podczas wykonywania zadań jest nie tylko zdrowe dla uczniów, lecz także wpływa na poprawę ergonomii miejsca pracy nauczycieli, ponieważ redukuje konieczność pochylania się nad niskimi ławkami.
„Wybór odpowiednich mebli może również poprawić ergonomię miejsca pracy innych pracowników szkoły. Krzesła, które można zawieszać na biurkach, bez koniczności odwracania ich do góry nogami, znacznie ułatwiają sprzątanie, a elastyczne meble na kółkach lub krzesła, które można łatwo ustawiać w stosy, są bardzo doceniane przez woźnych."
Elastyczność jest cechą zarówno biurek, jak i krzeseł, która okazuje się szczególnie ważna w procesie tworzenia klasy, umożliwiającej swobodne dostosowanie aranżacji wnętrza do zadań. Właściwy rodzaj kółek ułatwia zmiany typowego ustawienia biurek w rzędach w rozmaite konfiguracje.
Jak wybrać odpowiednie biurko szkolne
Można wybrać biurka zaprojektowane specjalnie do środowiska szkolnego, które są dostępne w różnych wariantach wysokości dla uczniów o różnym wzroście – od przedszkolaków po maturzystów. Biurka z regulacją wysokości umożliwiają dostosowanie do odpowiedniej wysokości zarówno podczas zadań wykonywanych na siedząco, jak i na stojąco. Warto także zwrócić uwagę, że wybór blatu ma znaczenie dla akustyki pomieszczenia - hałas jest najbardziej irytujący w klasie, podczas zajęć wymagających skupienia. Blaty wykończone linoleum lub wytrzymałą powierzchnią z pochłaniającego dźwięk laminatu, płyty wiórowej i korka są dobrym wyborem z akustycznego punktu widzenia. W pomieszczeniach o szczególnych wymaganiach można także zainstalować pod blatami biurek dodatkowe panele pochłaniające dźwięk.
Biurka mobilne mogą przybierać różne postaci - z tradycyjnymi dużymi, blokowanymi kółkami lub tak zwanymi mikrokółkami, które są zintegrowane z nogą stołu. Mikrokółka mają tę zaletę, że biurka łatwo ustawiać obok siebie i łączyć w rzędy. Stoły na nogach z mikrokółkami są najbardziej odpowiednie do pomieszczeń o jednym poziomie podłogi, gdy nie ma potrzeby pokonywania progów. Większe kółka idealnie nadają się do przesuwania biurek na większe odległości lub tam, gdzie trzeba je przenieść przez progi do sąsiednich pomieszczeń.
Jak wybrać odpowiednie krzesło szkolne
Właściwe krzesło ma decydujące znaczenie dla zapewnienia uczniom ergonomicznej pozycji do pracy. Krzesła szkolne odpowiednio dobrane do wieku uczniów, powinny umożliwiać dzieciom samodzielną regulację wysokości względem biurka, w zależności od ich indywidualnych potrzeb. Ponadto, jeśli to możliwe, należy wybrać krzesło, którego siedzisko i oparcie wychylają się, podążając za ruchem ciała użytkownnika. Zachęca ono do naturalnego ruchu, dzięki czemu uczniowie czują się lepiej i mogą osiągnąć więcej.
Kiedy pochylamy się do przodu nad biurkiem, nasze stopy zazwyczaj podkurczają się do tyłu. Z tego powodu w szkołach średnich krzesła dla uczniów starszych powinny mieć podnóżek zarówno przed, jak i za siedziskiem, aby zmniejszyć napięcie mięśni. Najlepiej, aby podnóżek był regulowany, by można było dopasować go do wzrostu ucznia.
Głębokość siedziska należy również dostosować do właściwej wysokości. Jeśli przednia krawędź siedziska znajduje się przed zgięciem kolan siedzącego, to oznacza, że siedzenie jest zbyt głębokie - wówczas użytkownik musi siedzieć z nogami wyprostowanymi przed sobą lub na krawędzi siedziska, co co skutkuje zaokrągleniem pleców. Jeśli natomiast siedzisko jest zbyt płytkie, to nogi nie mają wystarczającego podparcia. Właściwą głębokość siedziska gwarantuje dobór krzeseł do odpowiedniej grupy wiekowej uczniów.
Przy pomocy naszej tabeli można łatwo porównać, które krzesła i biurka nadają się dla uczniów w określonym przedziale wieku i wzrostu.
Uczniowie powinni mieć zapewnione ergonomiczne warunki do nauki - twierdzi Ulrika Myhr, jedna z wiodących szwedzkich ekspertek w dziedzinie fizjoterapii dziecięcej.
„Ważne jest, aby czuć się dobrze w swoim ciele. Dobre warunki ergonomiczne w szkole mogą mieć znaczący, pozytywny wpływ na rozwój motoryczny dzieci, zdolność uczenia się i ich zdrowie fizyczne”.
Myhr poświęciła całe swoje życie zawodowe zagadnieniom rozwoju motorycznego dzieci i jest dziś jednym z wiodących szwedzkich autorytetów w tej dziedzinie. Jest certyfikowanym fizjoterapeutą. Prowadziła badania i wykłady zarówno w Szwecji, jak i za granicą, m.in. w USA i Rosji. Ma szerokie doświadczenie w pracy z dziećmi w każdym wieku, i o różnych umiejętnościach, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju ruchowego i neurologii dziecięcej. Dziś prowadzi firmę „Learn to Move”, w której jest trenerem, wykładowcą i konsultantem, koncentrując się na tym, co najlepsze dla dzieci.
„Badania pokazują, że dobre zdolności motoryczne i siła fizyczna wpływają na możliwości poznawcze dziecka już w wieku 18 miesięcy. Dzieci rozwinięte motorycznie odznaczają sie znacznie szybszymi procesami poznawczymi, a tym samym większą zdolnością uczenia się. Istnieje również duża społeczno-ekonomiczna korzyść dobrego rozwoju motorycznego i siły, ponieważ problemy z kręgosłupem oznaczają znaczne koszty społeczne.”
Brakuje siły
Według Ulriki Myhr ergonomia w naszych szkołach pozostawia wiele do życzenia. Wiele liceów jest wyposażonych w meble do szkół podstawowych. Jest rzeczą oczywistą, że ktoś, kto jest prawie dorosły, nie czuje się komfortowo, korzystając z mebli zaprojektowanych dla małych dzieci.
„Istnieje przekonanie, że wybór odpowiednich mebli do szkoły jest trudny i kosztowny, ale nie musi tak być. Jeśli weźmiemy wiek uczniów za punkt wyjścia, można znaleźć odpowiednie meble w 95% przypadków ”, mówi Myhr.
Nieprawidłowe siedzenie osłabia nas, co z kolei prowadzi do dolegliwości bólowych.
„Dzieci dzisiaj nie są zbyt silne. Dodatkowo nieprawidłowa pozycja podczas siedzenia wpływa również na zdolność uczenia się. Jeśli siedzimy na krześle na wpół leżąc, cały czas wiercimy się, bo jest nam niewygodnie, to naprawdę trudno skupić się na tym, co mówi nauczyciel. Przyczynia się także do ogólnego rozproszenia uwagi w całej klasie. ”
Związek między ciałem a umysłem
„Prawidłowe siedzenie polega na utrzymaniu dobrej postawy przez cały dzień i przez całe życie. Wspomaga także dobre funkcjonowanie ciała. Ale nie chodzi tylko o ciało. Postura odzwierciedla również nasz stan psychiczny. Zgarbiona postać młodego człowieka wiele mówi o jego poczuciu własnej wartości. ”
Związek ciała i ducha od dawna jest zaniedbywany przez szkoły. Ulrika Myhr uważa, że jeśli chcemy, aby dzieci miały pozytywną samoocenę i najlepsze możliwości uczenia się, to musimy również zapewnić im jak najlepsze warunki.
„W szkołach przedmioty takie jak języki i matematyka zawsze miały duże znaczenie, a sport znalazł się na samym dole listy priorytetów. Ale z punktu widzenia dzieci i młodzieży ciało jest niezwykle ważne. Bycie fizycznie sprawnym zapewnia wysoki status w grupie - nawet, jeśli nie radzimy sobie tak dobrze w nauce. Myślę, więc, że bardzo interesujące jest śledzenie wyników szkół, które wprowadziły do programu poprawiający sylwetkę trening pulsacyjny, na przykład w gminie Sollentuna. Po zaledwie kilku tygodniach zauważono dużą różnicę w koncentracji, uczniom dopisuje im apetyt, dobrze śpią i są aktywni fizycznie ”.
Nie idź na kompromis w sprawie wysokości krzesła
Nie można zrekompensować nieprawidłowej wysokości krzesła za pomocą wyższego lub niższego biurka. Najlepiej udostępnić uczniom krzesła z regulacją, aby sami mogli dostosować je do wysokości, która jest dla nich najwygodniejsza.
Wybierz krzesło do dynamicznego siedzenia
Krzesło, którego siedzisko i oparcie podążają za ruchem użytkownika, daje uczniom możliwość wyboru między odpoczynkiem a aktywnością, jednocześnie zapewniając im pewną dawkę treningu mięśni. Na odchylanym krześle uczniowie mogą po prostu siedzieć znacznie dłużej.
Poinstruuj uczniów jak prawidłowo siedzieć
Dzieci zwykle bardzo szybko rozumieją podstawowe zasady działania ciała, co motywuje je do prawidłowego siedzenia i myślenia o swojej postawie.
Zatem, wybierając odpowiednie meble do klasy szkolnej, można stworzyć środowisko, które stymuluje proces uczenia się i ułatwia pracę nauczycielom. Jeśli meble są ergonomicznie zaprojektowane i oferują elastyczność w dostosowaniu się do różnych rodzajów aktywności, to ich użytkownicy, czyli uczniowie staną się sprawniejsi, silniejsi i bardziej uważni, a to pozwoli im osiągać lepsze wyniki w nauce. Warto także pytać o szczególnie o właściwości akustyczne mebli. Dobrze zaprojektowane meble szkolne mogą również przyczynić się do poprawy środowiska akustycznego, które może zdziałać cuda, zapewniając spokojną atmosferę skupienia w klasie.
1. According to a survey carried out in Swedish schools by Demoskop on behalf of Kinnarps in 2016.
Potrzebujesz pomocy przy urządzaniu szkoły?
Skontaktuj się z nami
Jesteśmy tutaj dla Ciebie.
Od początku do końca.
Szukasz konkretnego produktu? Interesuje Cię rozwiązanie dopasowane do Twoich indywidualnych potrzeb? A może po prostu chciałbyś dowiedzieć się więcej o oferowanych przez nas produktach i usługach? Napisz do nas – jesteśmy do Twojej dyspozycji.
