Meble w szkołach przyszłości powinny zachęcać do ruchu

Aktywność fizyczna ułatwia uczenie się

Według raportu Nordyckiej Rady Ministrów, 68% szwedzkich dzieci w wieku szkolnym nie jest aktywnych fizycznie. Ale mamy nadzieję, że zmieni się to w przyszłości. Raport trendów Kinnarps na temat środowiska edukacyjnego przyszłości opracowany we współpracy z ekspertami z tej dziedziny w krajach skandynawskich i Finlandii wskazuje, że nastąpi wzrost znaczenia ruchu całego ciała w procesie przyswajania wiedzy. Learn BNB to jeden z trendów, który będzie wywierał istotny wpływ na skandynawskie szkoły. Tendencja ta jest ważna, ponieważ umiejętność radzenia sobie z własnym ciałem ułatwia aktywność intelektualną. Koncepcja „nauki poprzez umysł i ciało” wskazuje, że w proces przyswajania wiedzy trzeba zaangażować całe ciało. Siłownie klasowe i ciche meble, które stają się coraz bardziej powszechne w skandynawskich szkołach, to jedne z oznak tej tendencji.

„Aktywność fizyczna nie tylko pozytywnie wpływa na nasze zdrowie, lecz także poprawia zdolność poznawczą w perspektywie krótko- i długoterminowej. Pierwsze 20 lat swojego życia spędzamy na nauce. Dlatego to właśnie szkoły mają największą możliwość wpływania na poziom aktywności fizycznej i promowanie nawyków zdrowego trybu życia u dzieci i młodzieży. Mogą to zrobić, chociażby poprzez tworzenie takich środowisk edukacyjnych, które zachęcają do aktywności fizycznej lub wprowadzenie krótkich przerwy w lekcjach na gimnastykę” - mówi Daniel Berglind, badacz w Karolinska University Hospital w Szwecji.

Technologia i projektowanie wnętrz

Trend Learn BNB stawia nowe wymagania wobec produktów i środowisk, które muszą być ciche, a jednocześnie promować ruch. Rozwiązaniem są np. bujane fotele wykonane z materiałów pochłaniających dźwięk, ale także odpowiednia akustyka pomieszczeń. Raport sygnalizuje również, że technologia i Internet Rzeczy (IoT) będą w przyszłości wspierać aktywność w salach lekcyjnych za pomocą czujników, które zmieniają pozycję mebli i zachęcają uczniów do ruchu, gdy siedzą nieruchomo przez dłuższy czas. Głównym założeniem koncepcji Learn BNB jest zwiększenie dynamiki i ilości ruchu w pomieszczeniach edukacyjnych, by poprawić jakość nauki. Dlatego ważne jest, aby projektowanie wnętrz umożliwiało łatwe dostosowanie przestrzeni do indywidualnych potrzeb uczniów, grup i różnych stylów nauczania.

 „Tak, jak wiele miejsc pracy wyposaża się w meble, które zachęcają do ruchu, tak również sale lekcyjne powinny ograniczyć zbyt długie siedzenie i pozostawanie w bezruchu przez uczniów. Zauważyliśmy wzrost popytu na mobilne meble, dźwiękochłonne elementy aranżacyjne i krzesła, które umożliwiają uczniom ruch, a przy tym nie powodują hałasu. W nadchodzących latach wiele się będzie działo, jeśli chodzi o rozwój wnętrz szkolnych - mówi Anders Larsson, kierownik ds. koncepcji Next Education w Kinnarps.

Zadanie: sprostać potrzebom uczniów

Nasze biura i miejsca pracy ciągle się zmieniają. Trendy w projektowaniu wnętrz biurowych nieoderwalnie związane są z ergonomią i mają za zadanie zwiększać efektywność i kreatywność pracowników. W wielu dziedzinach naszego życia nastąpił naturalny postęp, podczas gdy w większości szkół wydaje się, jakby czas stanął w miejscu. „Technologia się zmieniła, ale klasy wciąż wyglądają tak samo. Biurka są ustawione w rzędach naprzeciw tablicy. Jedną z niewielu różnic, jakie obserwujemy w odwiedzanych przez nas szkołach, jest to, że uczniowie coraz częściej mają w rękach tablety, a nie długopisy”, mówi Anders Larsson. Szkoły na najwyższym poziomie coraz częściej rzucają wyzwanie tradycyjnym schematom przestrzennym i dzięki temu zaspokajają potrzeby swoich uczniów. Elastyczne sale lekcyjne, meble szkolne wspierające różnorodność zadań i zachęcające dzieci do poruszania się, zwiększają szansę na lepszą pracę i współpracę. Celem jest dostosowanie procesu uczenia się do indywidualnych potrzeb uczniów. „Może być tak, że łatwiej jest zgłębić treść książki, którą czytasz rano, na miękkiej sofie lub dywanie, a nie na twardym niewygodnym krześle. Każdy uczy się w inny sposób. Niektórzy najlepiej uczą się, siedząc na niskim krześle, inni na wysokim. Są też osoby, którym łatwiej jest się skupić, kiedy ograniczy się wpływ bodźców zewnętrznych, np., gdy usiądą przodem do ściany lub ich miejsce do nauki zostanie odizolowane ścianką działową. Ważne jest, aby wprowadzić tę wiedzę do szkolnych klas, nie wspominając już o tym, że powinno to nastąpić już dawno temu.”- kontynuuje Anders.

Umeblowanie różnych przestrzeni

Ważną obserwacją jest to, że wiele dzieci czuje się bezpiecznie, siedząc w kącie pomieszczenia. Widać to w sposobie, w jaki uczniowie wybierają swoje miejsce do siedzenia podczas zajęć. Dlatego warto rozważyć stworzenie klasy, która będzie miała więcej niż cztery kąty. Można zrobić to, używając akustycznych ścianek działowych, foteli z wysokim oparciem i szafek na kółkach, które wydzielą dodatkowe przestrzenie. W klasach można stworzyć też strefy o różnych funkcjach. Istnieją również inne obszary w szkołach, które można efektywniej wykorzystać. Po co ograniczać stołówkę tylko do miejsca spożywania posiłków? Czy nudny korytarz może stać się miejscem do aktywnego spędzania czasu? Jak można stworzyć środowiska do spontanicznych spotkań i nieformalnej nauki?

Czy krzesło i biurko mogą wpływać na wyniki w nauce?

Istnieje wiele inteligentnych sposobów na naturalne włączenie ruchu do codziennego nauczania. Umieszczając w klasie biurka z regulacją wysokości, można zachęcić uczniów do wstania podczas zadań. To nie tylko dobry, ale często najprostszy sposób na zachęcenie dzieci do ruchu. Ważne jest również, aby umożliwić uczniom różne sposoby realizacji zadań: praca całej klasa, w grupach lub indywidualnie. Dlatego projekt wnętrza musi być funkcjonalny i elastyczny, aby umożliwić dostosowanie do różnych sytuacji i potrzeb. Krzesła i stoły na kółkach ułatwiają tworzenie nowych konfiguracji. Wyzwaniem jest jednak unikanie tworzenia hałaśliwych środowisk. Większa aktywność nie powinna oznaczać większego hałasu. Jednym z rozwiązań jest odpowiednio wyciszona podłoga, na której można swobodnie korzystać z bujanych krzeseł czy foteli. Ergonomiczne krzesła szkolne nie tylko dostosowują się do potrzeb użytkownika poprzez system regulacji, lecz także, dzięki kółkom czy możliwości kołysania się, zachęcają uczniów do aktywności nawet podczas siedzenia. Można też łatwo dostosować je do różnego wzrostu dzieci.