Czy można oddychać pełną piersią w domowych i biurowych miejscach pracy?
Prawda jest taka, że większość z wyposażenia naszych miejsc pracy emituje niewidocznie substancje, zanieczyszczające powietrze, którym oddychamy przez większość dnia. I nie chodzi tylko o to, co unosi się w powietrzu ze zbyt rzadko czyszczonych systemów klimatyzacji lub co emitują urządzenia biurowe, lecz także o meble, które nas otaczają wszędzie - w biurze i w domu, w szkole, w przedszkolu, w domu opieki, hotelu i szpitalu.
Substancje chemiczne odgrywają dużą rolę w produkcji mebli, od klejów po lakiery, od tkanin tapicerskich po środki zmniejszające palność, tzw. antypireny. Nie wszystkie substancje chemiczne są złe.Umożliwiają one powstawanie produktów, które są trwałe, wygodne i dobrze wyglądają. Substancjom chemicznym zawdzięczamy postęp. Potrzebujemy ich wszędzie. Ale kluczem do zdrowia jest wiedza, jakich chemikaliów można używać, a których należy bezwzględnie unikać.
Czynnik ludzki
Substancje chemiczne rozpuszczają się w tłuszczach lub w wodzie. Problem polega na tym, że chemikalia wnikają do ludzkiego organizmu, powodując rozmaite uszkodzenia. O ile można pozbyć się substancji chemicznych rozpuszczalnych w wodzie w wyniku naturalnych procesów organicznych, o tyle nasze ciało nie może łatwo wydalić substancji chemicznych rozpuszczalnych w tłuszczach. Zwłaszcza mężczyźni są pozbawieni naturalnych metod usuwania ich z organizmu, ale sytuacja kobiet też jest niewiele lepsza - niektórych toksyn z organizmu pozbywają się poprzez karmienie piersią!
Badanie przeprowadzone w USA wykazało, że 75% próbek mleka matki zawierało śladowe ilości bisfenolu A używanego w tworzywach sztucznych, lakierach i klejach. Również powszechnie spotykane ftalany, służące do zmiękczania plastiku i gumy, są znane z zaburzania gospodarki hormonalnej.
Bromowane środki zmniejszające palność (antypireny) zawierają również substancje zaburzające działanie hormonów. Według badań przeprowadzonych w 2017 r. roku w Kanadzie, 90% dorosłych nosi w swoich ciałach ślady tych środków chemicznych.
Mimo iż brzmi to alarmująco, niestety wiedza na temat zagrożeń jest tak niewielka, że często pomija się właściwe pytania w procesie specyfikacji mebli do biura lub podczas zakupów do domu. Świadomość zagrożeń chemicznych i ich źródła oraz wiedza na temat tego, na co zwrócić uwagę, aby ich uniknąć, powinna być podstawą przy określaniu parametrów mebli kupowanych do biura i do domu.
Ftalany
Stosowane do zmiękczania tworzyw sztucznych. Występują w farbach i klejach. Podejrzewa się, że powodują zaburzenia hormonalne.
Antypireny
Stosowane w tekstyliach i tworzywach sztucznych. Służą do opóźnienia czasu zapłonu i objęcia produktu płomieniem. Często podnoszony argument, który mówi o korzyści w postaci kilku dodatkowych minut od zapłonu w wypadku pożaru, warto rozważyć w perspektywie długotrwałej emisji antypirenów w życiu codziennym. Warto wiedzieć, że tego rodzaju środki chemiczne uniemożliwiają recykling mebli w duchu gospodarki obiegu zamkniętego. Substancje zmniejszające palność są bardzo trwałe, więc nie ulegają łatwemu rozkładowi w środowisku - znaleziono je nawet u niedźwiedzi polarnych!
Bisfenol A
Używany w plastiku, lakierach i klejach. Naukowcy są zgodni, że jest to substancja powodująca zaburzenia hormonalne. W UE obowiązuje zakaz stosowania go w pojemnikach na żywność dla dzieci poniżej 3 roku życia, np. takich jak butelki do karmienia.
Formaldehyd
Może być obecny w kleju w płytach wiórowych oraz w tekstyliach. Formaldehyd, znany czynnik rakotwórczy, jest wiązany z ryzykiem wystąpienia wielu typów nowotworów.
Lotne Związki Organiczne (LZO)
Występują w farbach, lakierach, klejach i środkach czyszczących. Mogą powodować bóle głowy i spadek koncentracji. Lakier zawierający LZO będzie wydzielał się przez dłuższy czas w okresie użytkowania produktu. Badania wykazały, że wyższe stężenie LZO w środowisku pracy pogarsza zdolność do koncentracji.
Lista kandydacka REACH*
Zawiera środki chemiczne najgorsze ze wszystkich. Jest to lista utworzona przez Europejską Agencję Chemikaliów, zawierająca około 200 chemikaliów, stanowiących bardzo duże zagrożenie, dla których obowiązują specjalne licencje. Jako kupujący masz prawo dowiedzieć się od producenta, czy produkt zawiera jakiekolwiek substancje z listy.
Dobra wiadomość jest taka, że istnieją zdrowe alternatywy dla szkodliwych substancji, na przykład:
- Lakiery na bazie wody zapewniają zerową lub bardzo niską emisję LZO
- Produkty z oznakowaniem ekologicznym – np. oznakowanie ekologiczne UE i szwedzkie oznakowanie Möbelfakta zapewniają spokój ducha
- Tkaniny z oznakowaniem ekologicznym UE i gwarancją Oeko-tex to dobry wybór. Warto również wybierać tapicerki z wełny, która jest naturalnie trudnopalna.
W Kinnarps skupiliśmy się na czystych materiałach
Jesteśmy przekonani, że należy używać surowców wolnych od wszelkich zbędnych chemikaliów, aby tworzyć zdrowsze środowisko pracy, na przykład:
- Produkujemy własną piankę poliuretanową do formowanych elementów mebli tapicerowanych, dzięki czemu wyeliminowaliśmy użycie niebezpiecznego izocyjanianu TDI. Używamy znacznie bardziej przyjaznego MDI, który zapewnia bezpieczniejszą produkcję. Nasza standardowa pianka nie zawiera środków zmniejszających palność.
- Wszystkie tworzywa sztuczne w meblach Grupy Kinnarps są wolne od bisfenolu A i ftalanów.
- Wszystkie tkaniny z kolekcji Kinnarps Colour Studio są wolne od środków zmniejszających palność i barwników azowych*
- Stosujemy lakiery na bazie wody utwardzane promieniami UV, dzięki czemu eliminujemy LZO.
*REACH to zintegrowany system rejestracji, oceny i udzielania zezwoleń używania chemikaliów stosowanych na terenie UE. Nakłada na przedsiębiorstwa produkujące lub importujące substancje chemiczne obowiązek przeprowadzenia oceny zagrożeń związanych ze stosowaniem ww. substancji. System ma za zadanie zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska naturalnego.
*Barwniki azowe – organiczne związki chemiczne stosowane w przemyśle tekstylnym i spożywczym, mogą spowodować nasilenie objawów astmy, skórnych reakcji alergicznych oraz wystąpienie nadpobudliwości u dzieci; podejrzewa się też barwniki azowe o działanie kancerogenne.
Twoje zadanie
Aby wszystkie nasze wysiłki i starania przyniosły korzyści użytkownikom oraz środowisku, musimy uświadomić tych, którzy decydują o wyborze mebli. Chcielibyśmy, aby więcej osób zadawało trudne i szczegółowe pytania na etapie wyboru mebli do biura. Uważamy, że warto, aby procesy przetargowe były bardziej wnikliwe. Poświęcając czas na poznanie składu chemicznego produktów, architekci mogą uzyskać przewagę konkurencyjną, oferując swoim klientom dodatkową długoterminową korzyść w postaci zdrowego środowiska pracy.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, czego nie ma w naszych meblach zapoznaj się z raportem „Better Effect Report” lub jego skróconą wersją „Zrównoważony rozwój w skrócie”.
